Co można wyczytać z paska wynagrodzenia?

Mimo, że pracodawca nie ma obowiązku wydawać pracownikom comiesięcznych pasków wynagrodzeń, wielu z nich to robi. Często pracownicy otrzymując swój odcinek wypłaty niewiele z niego rozumieją. W związku z tym przygotowaliśmy krótki poradnik, który wytłumaczy niejasności związane z naliczaniem wynagrodzeń.

Nasz przykładowy pasek wynagrodzenia zakłada wynagrodzenie za cały przepracowany miesiąc. W przypadku, gdy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim i ma z tego tytułu wypłacane wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek, sposób wyliczenia wynagrodzenia jest bardziej skomplikowany.

Z odcinka wynagrodzenia pracownik może wyczytać przede wszystkim wysokość odprowadzanych za niego składek społecznych i zdrowotnej, a także zaliczki na podatek.

Sposób wyliczania poszczególnych należności przedstawiamy poniżej.

Składki społeczne płatne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Punktem wyjścia do obliczenia wynagrodzenia pracownika, które faktycznie dostaje, jest kwota brutto zapisana w jego umowie o pracę. Kwota brutto jest również podstawą wymiaru składek społecznych, czyli wartością, od której naliczane są składki społeczne pracownika, czyli emerytalna, rentowa i chorobowa płatne kolejno w wysokości 9,76%, 1,5% oraz 2,45% podstawy wymiaru składek.

Na pasku wynagrodzeń powinna również znaleźć się informacja na temat wysokości składek społecznych pracodawcy. Każdy przedsiębiorca musi odprowadzać za zatrudnionego dodatkowo składki ZUS. Są to, tak jak w przypadku pracownika, składki emerytalna i rentowa, a także wypadkowa oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wysokość składki wypadkowej jest różna i zależy od rodzaju działalności wykonywanej przez pracodawcę. W przedsiębiorstwach, które nie zatrudniają więcej niż 10 osób wynosi 1,8%. Z składki wypadkowej finansowane są świadczenia chorobowe wynikające z wypadków przy pracy lub w drodze z lub do pracy pracownika. Obowiązkiem pracodawcy jest opłacanie również składek na Fundusz Pracy (który wspiera aktywizację osób bezrobotnych) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (który zabezpiecza roszczenia pracownika w razie niewypłacalności pracodawcy).

Składka zdrowotna

Na każdym pasku wynagrodzeń powinna znaleźć się informacja dotycząca składki zdrowotnej pracownika. Podstawą jej naliczenia jest różnica między wynagrodzeniem brutto pracownika, a jego składkami społecznymi, czyli wynagrodzenie brutto – składki społeczne pracownika = podstawa do obliczenia składki zdrowotnej.

Składka zdrowotna jest obliczana w dwóch wysokościach: 9% i 7,75%. Pierwsza jest odejmowana od wynagrodzenia brutto pracownika, a druga jest odliczana od wysokości obliczonego podatku, dzięki czemu pomniejsza zaliczkę na podatek.

Wysokość podatku

Podstawą do obliczenia podatku jest różnica między kwotą wynagrodzenia brutto, składkami społecznymi i kosztami uzyskania przychodu, czyli wynagrodzenie brutto – składki społeczne pracownika – koszty uzyskania przychodu = podstawa do opodatkowania. Podstawę do opodatkowania zawsze zaokrągla się w górę.

W przypadku zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę koszty uzyskania przychodu mogą wynosić 111,25 zł (standardowe) albo 139,06 zł, jeśli miejsca zamieszkania i świadczenia pracy pracownika są różne.

Podstawę opodatkowania mnoży się przez procent podatku, który wynosi 18 % lub 32%. Stawka podatku jest uzależniona od wysokości dochodu pracownika osiągniętego od początku roku. Osoby zarabiające mniej niż 82 528 zł w skali roku są objęte pierwszą skalą podatkową i płacą podatek w wysokości 18%. Natomiast osoby, których podstawa do opodatkowania w ciągu roku przekroczy 82 528 zł od następnego miesiąca po przekroczeniu, płacą już podatek w wysokości 32%.

Kwotę obliczonego podatku pomniejsza się o 7,75-procentową składkę zdrowotną oraz kwotę zmniejszającą podatek, która wynosi 46,33 zł (jeśli pracownik złożył u swojego pracodawcy formularz PIT-2). Tak obliczoną zaliczkę zaokrągla się w górę.

Wynagrodzenie netto oblicza się odejmując od kwoty brutto sumę składek społecznych, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek.