Zarówno umowa zlecenia jaki i umowa o dzieło należą do umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że nie są regulowane przez kodeks pracy, ale przez kodeks cywilny. W tym przypadku nie można mówić o pracodawcy i pracowniku, lecz o zleceniodawcy i zleceniobiorcy.
Zasadnicze różnice
Umowa zlecenia jest często nazywana umową starannego działania. Oznacza to, że zleceniobiorca zobowiązuje się wykonać swoje zadanie z należytą starannością. W tym przypadku przedmiotem zainteresowania nie jest efekt, z jakim zakończy się zadanie, lecz odpowiedni sposób wykonywania obowiązków przez zleceniobiorcę.
Inaczej jest w przypadku umowy o dzieło, która jest nazywana również umową rezultatu. Oznacza to, że na jej podstawie musi być osiągnięty jakiś rezultat. Przykładem może być umowa zawarta z malarzem, którego zleceniodawca zobowiązuje do namalowania obrazu. Przedmiotem umowy o dzieło mogą być również świadczenia niematerialne.
Umowy cywilnoprawne a składki ZUS i zaliczka na podatek
Między umowami cywilnoprawnymi występują również różnice w kwestiach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
W przypadku zatrudnienia w oparciu o umowę zlecenia studenta poniżej 26 roku życia, nie trzeba odprowadzać składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne.
Za osoby powyżej 26 roku życia, zatrudnione w oparciu o umowę zlecenie, płatnik obowiązkowo odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz składkę emerytalną, rentową i wypadkową. Odprowadzanie składki chorobowej jest dobrowolne i zależy od zleceniobiorcy. Jeśli zleceniobiorca oświadczy zleceniodawcy, że pracuje dla innego pracodawcy w oparciu o umowę o pracę i z tego tytułu uzyskuje przynajmniej minimalne wynagrodzenie (w 2017 r. to 2000 zł brutto), wówczas zleceniodawca może zgłosić takiego zleceniobiorcę wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać tylko składkę zdrowotną.
Z kolei od umów o dzieło nie potrąca się składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne. Wyjątkiem jest sytuacja, w której wykonawca dzieła zawiera taką umowę ze swoim pracodawcą.
Zarówno w przypadku umów zlecenia, zawartych ze studentem poniżej 26 roku życia, osób powyżej 26 roku życia, oraz umów o dzieło, odprowadza się zaliczkę na podatek dochodowy. Podstawę, od której jest liczony podatek, oblicza się poprzez uwzględnienie zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu w wysokości 20 % lub 50% – w przypadku czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego.
Problem z interpretacją
Należy pamiętać, że w praktyce bardzo trudno jest sklasyfikować umowę o dzieło i umowę zlecenia. Zleceniodawcy, będący płatnikiem składek, kuszeni perspektywą niepłacenia składek społecznych, chętniej zawierają umowę o dzieło niż umowę zlecenia, nawet gdy treść umowy jednoznacznie wskazuje na to, że bliżej jej do umowy zlecenia. ZUS podczas kontroli, bardzo często weryfikuje zasadność zawierania takich umów. W przypadku błędnej klasyfikacji umowy o dzieło, ZUS zobowiązuje płatnika do zapłacenia zaległych składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego wraz z należnymi odsetkami.
Źródła:
https://www.infor.pl/prawo/praca/formy-zatrudnienia/686200,2,Umowa-o-dzielo-czy-umowa-zlecenia-na-czym-lepiej-dorabiac.html
